راهنمای جامع استفاده از قارچ‌کش پریاکسور باسف

در شرایط کنونی کشاورزی، کنترل بیماری‌های قارچی مانند سفیدک سطحی، زنگ‌ها و سپتوریوز یکی از مهم‌ترین چالش‌ها برای تولیدکنندگان گندم و سایر غلات است. انتخاب یک قارچ‌کش مؤثر، با طیف عملکرد وسیع، مکانیسم متفاوت و دوره کارنس مناسب، می‌تواند تفاوت چشمگیری در عملکرد محصول ایجاد کند. یکی از گزینه‌های مطرح در این زمینه، قارچ‌کش پریاکسور باسف ۸۰۰ است که به دلیل ترکیب دو ماده مؤثره با عملکرد ترکیبی، جایگاه خوبی در بازار ایران یافته است.

قارچ‌کش پریاکسور باسف BASF آلمان است و دارای دو ماده موثره با مکانیسم عملکرد متفاوت می‌باشد:

• فلوکساپیروکساد (Fluxapyroxad): متعلق به گروه SDHI (مهارکننده سوکسینات دهیدروژناز) که از طریق مهار آنزیم‌ SQR در قارچ عملکرد می‌کند.
• پیراکلواستروبین (Pyraclostrobin): از گروه استروبیلورین‌ها که با ممانعت از انتقال الکترون در کمپلکس III زنجیره تنفسی، تولید ATP را در قارچ مختل می‌کند.

مشخصات فنی و ترکیب قارچ کش پریاکسور باسف

• نام محصول: قارچ‌کش پریاکسور (Priaxor) برند BASF.
• فرمولاسیون: حدود ۲۲.۵٪ EC (امولسیون) در بسته‌بندی ۱ لیتری.
• ترکیب مؤثره: فلوکساپیروکساد + پیراکلواستروبین.
• نحوه اثر: سیستمیک و محافظتی؛ یعنی پس از سمپاشی جذب گیاه می‌شود و به نقاط رشد منتقل می‌گردد.
• کشور تولید: آلمان.

مکانیسم عملکرد

۱. پیراکلواستروبین

این ماده مؤثره از گروه استروبیلورین‌هاست و با مهار انتقال الکترون در کمپلکس III زنجیره تنفسی میتوکندری قارچ، تولید ATP را مختل می‌نماید. این امر موجب توقف رشد قارچ می‌شود.

۲. فلوکساپیروکساد

این ماده به گروه SDHI تعلق دارد و آنزیم سوکسینات دهیدروژناز را مهار می‌کند؛ این آنزیم در چرخه تنفس قارچی نقش حیاتی دارد. در نتیجه، قارچ نمی‌تواند از منابع انرژی خود استفاده کند و رشد آن مهار می‌شود.

با ترکیب این دو مکانیسم متفاوت، پریاکسور قدرت مقابله با قارچ‌ها را در دو مرحله محافظتی و سیستمیک افزایش می‌دهد.

مزایا و قابلیت‌های قارچ کش پریاکسور باسف

• طیف عملکرد گسترده: این قارچ‌کش علاوه بر سفیدک سطحی، برای سپتوریوز، زنگ و سایر بیماری‌های قارچی نیز مؤثر گزارش شده است.
• افزایش مقاومت گیاه: با مصرف پریاکسور، گیاه علاوه بر مقاومت به بیماری، سطح سبزتر و محصول با کیفیت‌تر تولید می‌کند.
• انعطاف در زمان اجرا: قابلیت استفاده در مرحله پیشگیری یا بلافاصله پس از مشاهده علائم بیماری.
• جذب سریع و توزیع در نقاط رشد: فلوکساپیروکساد به سرعت جذب گیاه شده و به بخش‌های تازه رشد یافته منتقل می‌شود.

موارد مصرف و دوز

• برای کنترل سفیدک سطحی گندم: دوز حدود ۱٫۵ لیتر در هکتار ثبت شده است.
• دوره کارنس برای گندم: حدود ۳۵ تا ۴۲ روز گزارش شده است.
• توصیه می‌شود مصرف به صورت پیشگیری یا در اولین علائم بیماری باشد.

نکات فنی مهم

• قبل از مصرف، دفترچه دستورالعمل محصول را به دقت مطالعه نمایید و به قرائت دقیق دوز، شرایط آب و هوایی و زمان مناسب توجه کنید.
• سمپاشی باید با تجهیزات مناسب و فشار مناسب انجام شود تا پوشش یکنواخت برگ حاصل شود.
• از ترکیب با سموم یا کودهایی که سازگاری آنها با این محصول بررسی نشده است، خودداری نمایید.
• رعایت دوره کارنس الزامی است تا سلامت محصول و مصرف‌کننده تضمین شود.
• ذخیره‌سازی محصول در محل خشک، خنک و به دور از نور مستقیم خورشید توصیه می‌شود.

معایب یا نکاتی که باید مدنظر باشد

• قیمت نسبتاً بالا: بنابر آگهی‌های فروش اینترنتی، قیمت این قارچ‌کش در ایران نسبتا بالا گزارش شده است.
• احتمال احتمال مقاومت قارچ‌ها: با توجه به اینکه مکانیسم عملکرد SDHI و استروبیلورین است، در صورت مصرف پی‌درپی بدون دوره‌های تناوب ممکن است مقاومت ایجاد شود. لذا توصیه می‌شود در برنامه کاربردی با تناوب استفاده شود.
• نیاز به شرایط محیطی مناسب: کارایی سم در شرایط ـ مثلا خشکی شدید یا کمبود آب ـ ممکن است کاهش یابد.

نتیجه‌گیری

قارچ کش پریاکسور باسف یکی از گزینه‌های قوی و به‌روز برای کنترل طیف وسیعی از بیماری‌های قارچی در گندم و سایر غلات است. با بهره‌گیری از دو ماده فعال با مکانیسم متفاوت، امکان کنترل مؤثر را فراهم می‌آورد و می‌تواند نقش مهمی در بهبود عملکرد و کیفیت محصول ایفا کند. با این حال، برای دستیابی به بهترین نتیجه لازم است مصرف آن همراه با رعایت دستورالعمل، زمان‌بندی مناسب و رعایت تناوب کاربرد باشد.